Vitaminat dhe mineralet luajnë një rol të rëndësishëm në ruajtjen e shëndetit. Hekuri nuk bën përjashtim. Organizata Botërore e Shëndetësisë paralajmëron se 80% e popullsisë së botës vuan nga mungesa e hekurit. Nëse jeni pjesë e 20% të tjerë – vazhdoni kështu. Por nëse jeni pjesë e shumicës – ky artikull është për ju.
Pse është i rëndësishëm hekuri?
Hekuri është pjesë e çdo qelize në trup dhe luan një rol të madh në ndërtimin e një sistemi të fortë imunitar. Trupi nuk prodhon hekur, por e thith atë përmes zorrës së hollë. Hekuri është elementi bazë dhe më i rëndësishëm i hemoglobinës, i cili mbart oksigjenin në trup.
Mungesa e hekurit tek fëmijët shkakton ngecje të rritjes dhe probleme të sjelljes. Në gratë shtatzëna që kanë mungesë hekuri, ekziston një rrezik i lartë i lindjes së parakohshme dhe peshës së ulët të lindjes së të porsalindurit.
Simptomat e mungesës së hekurit
Mungesa e hekurit shfaqet më shpesh tek femrat sesa tek meshkujt. Në një periudhë prej 30 ditësh, femrat humbasin më shumë hekur se meshkujt.
Simptomat më të zakonshme që shfaqen me mungesën e hekurit janë:
- Sëmundje dhe lodhje;
- Marramendje ose të fikët;
- Renia e flokeve;
- Përqendrimi i reduktuar;
- Dhimbje koke;
- Thonjtë e brishtë.
- Nëse një person vuan nga mungesa e hekurit, mund të përcaktohet duke analizuar gjakun e tij.
Grupet e rrezikut
Çdokush mund të ketë mungesë hekuri, por disa janë më të prirur ndaj tij se të tjerët.
- Gratë. Për shkak të humbjes së gjakut gjatë menstruacioneve dhe shtatzënisë, gratë humbasin më shumë hekur se çdo grup tjetër.
- Vegjetarianët. Hekuri që gjendet në produktet shtazore, mishin e kuq, mëlçinë dhe vezët absorbohet më lehtë nga trupi sesa hekuri që gjendet në ushqimet me bazë bimore. Për shkak të kësaj, vegjetarianët e kanë më të vështirë të marrin nevojat e rekomanduara ditore për hekur.
- Njerëzit me sëmundje të sistemit të tretjes. Në këtë grup, përthithja e hekurit është më e ngadaltë dhe për këtë, ata mezi marrin nevojat ditore të rekomanduara për hekur.
Kërkesat e rekomanduara ditore
Sa hekur duhet konsumuar? Përgjigja për këtë pyetje varet nga vetë organizmi. Më së shumti hekur duhet të merret gjatë periudhës së rritjes, dmth tek fëmijët dhe adoleshentët. Gjithashtu, gratë shtatzëna dhe gratë me menstruacione të rënda duhet të marrin një sasi më të madhe hekuri.
Kërkesat e rekomanduara ditore për hekur janë:
- Fëmijët (1-10 vjeç) – 7 deri në 10 mg
- Gratë (19 vjeç e lart) – 18 mg
- Burrat (19 vjeç e lart) – 8 mg
- Gratë shtatzëna – 27 mg
- Gratë në laktacion – 9 deri në 10 mg
Ushqimet e pasura me hekur
Më shumë hekur përmbajnë këto ushqime: veshkat e viçit, mishi i kuq, peshku, mielli, arrat, fasulet dhe të verdhën e vezës. Me hekur janë të pasura edhe spinaqi, thjerrëzat, luleshtrydhet, kivi, lulelakra, brokoli, patatet, domatet.
Kur konsumoni ushqime të pasura me hekur, shmangni çajin, kafenë, qumështin dhe sojen, sepse ato parandalojnë përthithjen e hekurit.
Kalciumi gjithashtu pengon përthithjen. Prandaj, nëse merrni minerale shtesë jashtë dietës suaj, shmangni kombinimin hekur-kalcium.
Nëse konsumoni vetëm hekur me bazë bimore, përpiquni të përfshini diçka të lartë me vitaminë C me ato ushqime./Femina.al/
